Het inwendige van zwarte gaten blijft een raadsel voor de wetenschap. In 1916 schetste de Duitse natuurkundige Karl Schwarzschild een oplossing voor de algemene relativiteitsvergelijkingen van Albert Einstein, waarin het centrum van een zwart gat bestaat uit een zogenaamde singulariteit, een punt waarop ruimte en tijd niet langer bestaan.
Met behulp van de Very Large Telescope (VLT) van de Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) hebben astronomen een heldere quasar geïdentificeerd. Ze ontdekten dat deze niet alleen de helderste quasar in zijn soort is, maar ook het allerhelderste object dat ooit is waargenomen. Quasars zijn de heldere kernen van verre sterrenstelsels en worden van energie voorzien door superzware zwarte gaten. Het zwarte gat in deze recordbrekende quasar wordt per dag een zonsmassa zwaarder en is daarmee het snelst groeiende zwarte gat tot nu toe.
Op 14 februari is ESA's ruimtetelescoop Euclid met zijn onderzoek van het donkere heelal begonnen. De komende zes jaar zal Euclid miljarden sterrenstelsels observeren in 10 miljard jaar kosmische geschiedenis. Euclid, een van de meest nauwkeurige en stabiele ruimtetelescopen ooit gebouwd, werd gelanceerd op 1 juli 2023. Tijdens de eerste maanden in de ruimte hebben teams in heel Europa de missie aangezet, getest en voorbereid op routinematige wetenschappelijke waarnemingen. Deze 'routine' wetenschappelijke waarnemingen zijn echter geen peulenschil.
Ons begrip van de vorming van sterrenstelsels en de aard van donkere materie zou wel eens volledig op zijn kop kunnen komen te staan na nieuwe waarnemingen van een stellaire populatie die groter is dan de Melkweg van meer dan 11 miljard jaar geleden en die niet zou mogen bestaan. Een artikel gepubliceerd in Nature beschrijft de bevindingen aan de hand van nieuwe gegevens van de James Webb Space Telescope (JWST). Uit de resultaten blijkt dat een massief sterrenstelsel in het vroege heelal, waargenomen 11,5 miljard jaar geleden (een kosmische roodverschuiving van 3,2), een extreem oude populatie sterren heeft die veel eerder is gevormd, 1,5 miljard jaar eerder in de tijd (een roodverschuiving van ongeveer 11).
In ons meest eenvoudige begrip van ons zonnestelsel worden planeten in de baan van onze zware ster, de zon, getrokken. Maar wat gebeurt er met objecten ter grootte van een planeet die geen ster hebben? Een team astronomen dat Jupiter-massa binaire objecten (JuMBO's) in de Orionnevel bestudeert, krijgt een nieuw begrip van deze ongewone systemen. Deze massieve, vrij zwevende objecten worden in een baan om elkaar heen getrokken. Deze nieuwste bevindingen zijn afkomstig van waarnemingen door de Karl G. Jansky Very Large Array (VLA) van het National Radio Astronomy Observatory van de Amerikaanse National Science Foundation en NASA's James Webb Space Telescope.
Verborgen onder het zwaar gekraterde oppervlak van Mimas, een van de kleinste manen van de prachtige planeet Saturnus, schuilt een geheim: een wereldwijde oceaan van vloeibaar water. Deze verbazingwekkende ontdekking, onder leiding van Dr. Valéry Lainey van het Observatoire de Paris-PSL en gepubliceerd in het tijdschrift Nature, onthult een "jonge" oceaan die slechts 5 tot 15 miljoen jaar geleden is gevormd, waardoor Mimas een uitstekend doelwit is voor het bestuderen van de oorsprong van leven in ons zonnestelsel.
Sterverscheurende zwarte gaten zijn overal aan de hemel als je maar weet hoe je ze moet zoeken. Dat is de boodschap van een nieuwe studie van MIT-wetenschappers die vandaag verschijnt in Astrophysical Journal. De auteurs van het onderzoek melden de ontdekking van 18 nieuwe verstoringen door getijden (TDE's), extreme gevallen waarbij een ster in de buurt door getijden in een zwart gat wordt getrokken en aan stukken wordt gescheurd. Terwijl het zwarte gat zich tegoed doet, geeft het een enorme energie-uitbarsting af in het hele elektromagnetische spectrum.
Astronomen hebben met de Hubble-ruimtetelescoop van NASA de kleinste exoplaneet waargenomen waarvan waterdamp in de atmosfeer is gedetecteerd. Met een diameter van slechts ongeveer twee keer de aarde zou de planeet GJ 9827d een voorbeeld kunnen zijn van potentiële planeten met een waterrijke atmosfeer elders in ons melkwegstelsel.
Eén van de twee kleine maanrovers die samen met de Japanse maanlander SLIM naar de maan is gereisd, heeft een historische foto gemaakt. Zo is op de foto de Japanse maanlander SLIM te zien op het verlaten maanoppervlak nadat deze op 19 januari 2024 een zachte landing had gemaakt. Deze foto geldt nu ook als ultiem bewijs dat Japan het vijfde land ter wereld is geworden dat een ruimtetuig op eigen kracht tot op de maan kan brengen. Op de historische foto is ook te zien dat de SLIM maanlander op zijn 'hoofd' is komen te liggen.
Japan heeft op 19 januari 2024 voor de eerste maal met succes een onbemand ruimtetuig laten landen op het maanoppervlak. De Smart Lander for Investigating Moon (SLIM) maanlander werd op 6 september 2023 in de ruimte gebracht door een Japanse H-IIA raket waarna het 500 kilogram zware ruimtetuig op 25 december 2023 in een baan om de maan kwam. Uiteindelijk maakte het ruimtetuig op 19 januari een zachte landing op het maanoppervlak ontving men signalen van de maanlander. Door deze geslaagde landing is Japan nu het vijfde land ter wereld dat op eigen kracht een ruimtetuig op het maanoppervlak kan brengen. Japan liet eerder ook al onbemande ruimtetuigen landen op planetoïden.
Na meer dan zes jaar onderzoek wordt de succesvolle Europese Cos-B ruimtemissie stopgezet. Cos-B was de eerste satelliet van de European Space Research Organisation (ESRO) om bronnen van gammastraling in het heelal waar te nemen. Aan de hand van data afkomstig van deze satelliet werd de 2CG Catalogue opgesteld met daarin onder andere 25 bronnen van gammastraling en een kaart van de Melkweg. Foto: ESA
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.