Astronomie is een zeer oude wetenschap. Zo bestond astronomie al in het oude Egypte, Sumerië, India en China. Terwijl de mens zich in het prille begin enkel maar bezighield met de bewegingen van objecten langs de hemel groeide astronomie vandaag de dag uit tot een snel evoluerende wetenschap die niet enkel door professionelen wordt beoefend maar ook door duizenden amateur-sterrenkundigen. In dit uitgebreid artikel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste gebeurtenissen en ontdekkingen in de wereld van de sterrenkunde.
Astronomie, ook wel ‘sterrenkunde’ genoemd, is de wetenschap die zich bezighoudt met de observatie en de studie van alle fenomenen en objecten buiten de atmosfeer van de Aarde. Binnen deze wetenschap bestudeert men dus niet alleen sterren en sterrenstelsels in het heelal maar ook planeten, manen en planetoïden in ons eigen zonnestelsel. In dit uitgebreid artikel leer je wat astronomie precies is en welke vakgebieden deze wetenschap kent.
Een onderwerp als deze is gedoemd om onvolledig te zijn, toch poog ik een overzicht te geven van vrouwen die actief zijn of waren in de sterrenkunde. Waarom vrouwen? Omdat mannen de sterrenkunde domineren. Vrouwen werden (vroeger) niet geacht ’s nachts achter een telescoop naar de sterren en planeten te turen. Ook heden ten dage is het aantal vrouwen in een sterrenkundige vereniging of instelling meestal een fractie van het totaal aantal leden.
We hebben ongetwijfeld wel al eens de bekende afbeelding gezien van het ‘gezicht op Mars’ dat in 1976 gefotografeerd werd door de Amerikaanse Viking 1 ruimtesonde. Vandaag de dag weten we dat dit ‘gezicht’ geen bewijs is voor intelligent leven op Mars maar eigenlijk een rotsformatie is waarin onder de juiste belichting een menselijk gezicht te herkennen is. Dergelijke verschijnselen noemen we ‘pareidolia’.
De Maan (Latijn: Luna) is de enige natuurlijke satelliet van de Aarde en is de op vier na grootste maan van ons zonnestelsel. Sinds de oudheid gebruikten de schijngestalten cyclus van de Maan als middel om de tijdmeting aan te relateren. Vanaf het Neolithicum (nieuwe steentijd 11 000 voor Christus) werden diverse megalithische bouwwerken zoals hunebedden en menhirs opgericht. In één van deze stenen bouwwerken te Knowth in het noorden van Ierland, werd een afbeelding van de Maan gevonden die wellicht uit 3330 voor Christus stamt.
Op oude Babylonische kleitabletten werd de Aarde afgebeeld als een platte ronde schijf maar de cartografen van de klassieke Arabische, Griekse en Romeinse mogendheden waren meer geïnteresseerd in het produceren van hemelglobes in plaats van aardse wereldbollen. De eerste aardbol werd geproduceerd door Crates van Mallos rond 150 voor Christus en de oudste bewaard gebleven wereldbol werd geproduceerd door Martin von Behaim in 1492. Vanaf de 16de eeuw werd de Aarde stilaan in kaart gebracht maar het duurde tot de 20ste eeuw om, aan de hand van satellietfoto’s, de meest accurate Aardse globes te produceren. Sindsdien was de aandacht van astronomen en cartografen ook naar de planeten van het Zonnestelsel gericht.
Uranografie, hemelcartografie, sterrenkaarten maken – hoe je het maar noemen wilt. Waar zou een liefhebber van de sterrenhemel zijn zonder sterrenkaart? Toegegeven, die hemel is ook zonder kaart schitterend om waar te nemen, maar een goede kaart voegt een extra dimensie toe: de ontdekking van de hemel. Uranograaf Wil Tirion, de man achter een groot aantal gerenommeerde sterrenkaarten biedt ons een kijkje in de keuken van de uranografie.
Lancering van de Amerikaanse ruimtesonde Explorer 7 voor onderzoek naar kosmische straling en straling afkomstig van de Zon. Daarnaast werd er met deze satelliet ook onderzoek verricht naar micrometeorieten. Deze kleine satelliet werd met behulp van een Juno-2 raket vanop de Cape Canaveral lanceerbasis in de ruimte gebracht en leverde tot augustus 1961 bruikbare data. Foto: NASA
Ben je een amateur astronoom met een sterke pen? De Spacepage redactie is steeds op zoek naar enthousiaste mensen die artikelen of nieuws schrijven voor op de website. Geen verplichtingen, je schrijft wanneer jij daarvoor tijd vind. Lijkt het je iets? laat het ons dan snel weten!
Wordt medewerkerDeze website wordt aan onze bezoekers blijvend gratis aangeboden maar om de hoge kosten om de site online te houden te drukken moeten we wel het nodige budget kunnen verzamelen. Ook jij kunt uw bijdrage leveren door ons te ondersteunen met uw donatie zodat we u blijvend kunnen voorzien van het laatste nieuws en artikelen boordevol informatie.